Khi nói tới Tết là người ta nghĩ ngay biểu tượng hoa đào, hoa mai khoe sắc thắm. Không kén đất như đào, mai có thể trồng trên nhiều loại đất khác từ các loại đất giàu dinh dưỡng như đất thịt, đất cát, đất phù sa đến những loại đất nghèo dinh dưỡng như đất có lẫn đá sỏi. Do vậy, bà con có thể trồng mai ở bất kì đâu để mưu sinh. Dù thích nghi tốt ở các điều kiện khác nhau, nhưng cách chăm sóc loại cây cảnh này rất cầu kì và đòi hỏi kĩ thuật cao. Cùng khomay3a.com tìm hiểu trọn bộ cách chăm sóc cây mai trong chậu giúp gốc to, nhiều hoa và nhánh. Mời bà con tham khảo.
Bí kíp chăm sóc cây mai trong chậu nở đúng dịp Tết, nhiều hoa, nụ to, dáng đẹp
>cây mai rễ gì ?rễ cây mai rễ cọc hay rễ chùm thuộc rễ gì? Đặc tính của cây Mai Vàng và giá mai vàng yên tử
Chuẩn bị đất trồng cây mai vàng
Do cấu trúc rễ cái của cây hoa mai rất dài nên nếu ngập nước lâu ngày sẽ khiến bộ rễ bị thối làm cây úng nước, héo và chết dần. Bà con không nên trồng mai ở những vùng đất thấp, đất có mạch nước ngầm dâng quá cao. Đất trồng cây mai vàng có những đặc điểm như trên thì cần lên luống với độ rộng từ từ 1-1,2m để ươm mai con (khi lớn sẽ đánh trồng vào chậu). Giữa hai luống mai sát nhau nên có mương, rãnh để thoát nước để tránh bị ngập úng cho vườn mai.
Cách nhân giống cây mai vàng
Nhân giống hữu tính cây mai
Sử dụng hột mai để trồng cây con.
Ưu điểm: số lượng cây mai con nhiều, chi phí rẻ tiền, mất ít công sức nhân giống.
Nhược điểm: Cây mai con thường không di truyền được những đặc tính tốt của cây mẹ (cho hoa nhỏ, ít nhánh hơn, màu sắc có khi khác với cây mẹ...).
Nhân giống vô tính cây mai
Sử dụng cách chiết cành, ghép cành hoặc giâm cành để nhân giống. Cây con giữ được trọn vẹn những đặc tính tốt của cây mai mẹ. Nhưng cách làm thủ công này khá tốn công sức, tỉ lệ thành công không cao và khó nhân giống đại trà nếu muốn trồng số lượng lớn.
Chiết cành: Chọn một cành nhỏ dáng đẹp, không bị sâu hại của cây mai mẹ rồi cắt một khoanh vỏ có chiều dài khoảng 3-4 cm sao cho vết cắt không phạm vào phần gỗ bên trong, rồi bóc bỏ khoanh vỏ đó đi. Sau đó, dùng hỗn hợp đất với phân chuồng đã được ủ hoai mục nhào kỹ và đều với nhau rồi ốp chặt vào xung quanh vết cắt, và dùng vải dày hay bao bố hoặc xơ dừa bó lại cho thật chặt. Cần phải tưới nước thường xuyên và đều đặn cho bầu đất luôn đủ ẩm đến vài ba tháng sau. Khi bầu đất có nhiều rễ con bắn ra ngoài là lúc cắt nhánh đó ra khỏi cây mẹ.
>>bệnh rỉ sắt trên cây mai là gì? Cách cây mai bị bệnh rỉ sắt phòng và chữa trị
Ghép cành (tháp cành, tháp cây): Là dùng cành của cây mẹ đem ghép vào cây mai khác làm nguồn cung cấp dinh dưỡng để tạo cây mai mới mang những đặc tính tốt đẹp của cây mai mẹ. Ngoài ra, có một cách ghép khác là ghép mắt, là lấy mắt lá, chồi non từ cây mẹ để ghép sang một cây khác làm gốc ghép.
Ghép tam giác: Lấy một cây mai làm gốc ghép, lựa một chỗ trên gốc cây để ghép cành hay ghép mắt, rồi dùng mũi dao nhọn rạch một hình tam giác nhỏ bằng hạt ngô lên vỏ rồi bóc ra. Dùng dao bén tách ra một chồi nhỏ hay một mắt lá của cây mai mẹ đem áp vào chổ tam giác vừa được lột vỏ của gốc ghép. Sau đó, dùng dây vải hoặc băng keo băng mắt ghép lại. Sau vài tuần, thấy chồi ghép hay mắt ghép xanh tươi tức là thành công. Một gốc ghép có thể ghép được nhiều chồi hay nhiều mắt ghép để nâng giá trị của cây. Ví dụ: một cây mai ghép có nhiều hoa màu sắc khác nhau chính là do cách ghép này.
Ngoài những cách ghép mai đòi hỏi kĩ thuật cao và độ tỉ mỉ như trên, bà con có thể dùng dụng cụ ghép cành cầm tay 3A để cắt ghép cành mai đơn giản, dễ dàng và cho tỉ lệ thành công cao.
Nên ghép cây vào mùa mưa, vì đây là mùa cây đang phát triển mạnh. Tại gốc ghép, chọn nơi vỏ cây tươi tốt để tạo chỗ ghép, như vậy mới hy vọng mắt ghép không bị chết, vì nơi ấy nhựa nguyên lưu thông tốt. Việc ghép phải thực hiện càng nhanh càng tốt, để lâu nhựa sẽ khô, ghép không cho kết quả như mong đợi.
Cách chăm sóc cây mai đúng kỹ thuật
Tưới nước cho cây hoa mai
Mặc dù đặc điểm của cây mai vàng là chịu được nắng nóng nhưng khả năng chịu hạn của mai lại kém. Bà con nên tưới nước nhiều vào mùa nắng. Với mai trồng tại vườn, mỗi ngày hoặc cách ngày tưới nước một lần để giữ đất đủ ẩm. Nên tưới thẳng vào gốc và xịt nước với dạng sương hoặc dạng tia nhỏ lên khắp tán lá vào lúc sáng sớm (trước 9 giờ) hoặc tưới vào lúc chiều mát.
Vào mùa mưa không cần tưới nước cho mai, trừ trường hợp nắng gắt kéo dài mới phải tưới nước để giữ cho đất ẩm. Mai làm cảnh trồng trong chậu thường bị khô nước vì lượng đất có trong chậu quá ít sẽ không giữ nước tốt, nhanh thoát hơi ẩm. Nên cần tưới nước cho mai trồng trong chậu 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng sớm và chiều mát. Bà con cần chú ý đến độ rút nước của từng chậu, nếu thấy có tình trạng úng nước cần dùng que nhỏ thông ngay, nếu để lâu rễ mai sẽ bị ngập úng gây chết cây.
Bón phân cho mai
Phân bón rất quan trọng trong cách trồng mai, đặc biệt với cây mai được trồng trong chậu. Tiến hành bón phân kích thích sinh trưởng ra nhiều nhánh và lá sau khi tỉa cành, tạo dáng.
Đảm bảo hàm lượng đạm, lân cao, kali thấp. Có thể sử dụng phân NPK 20-20-15 và bón bằng cách xới đất cạnh gốc lên, đổ phân vào rồi lấp đất lại. Đảm bảo lượng phân bón khoảng 40-50 g/chậu chứa 50-60kg đất (đối với cây mai được trồng ngoài vườn hoặc ruộng đất, lượng bón tương tự như trong chậu nhưng bón xa gốc cây, khoảng rìa ngoài của tán cây, nên bón xung quanh tán rồi lấp đất lên), tưới đủ nước thường xuyên (trong mùa khô). Mỗi tháng bón từ 2-3 lần. Nếu quan sát thấy cây ra cành lá xum xuê là được. Nếu thấy lá quá đậm thì giảm số lượng và số lần bón phân xuống.
Vào mùa mưa từ tháng 6-10 dương lịch, dùng NPK 13-13-13 để bón với liều lượng mỗi lần bón 40-50g/chậu chứa 50-60kg đất, cách 15-20 ngày bón lại một lần. Trong khi thay đất hoặc sau 3-4 tháng kể từ thời điểm thay đất cho cây mai có thể bón thêm phân hữu cơ như: phân bò, heo, gà vịt đã ủ hoai mục kết hợp với tro trấu để tăng độ mùn cho đất.
Sau khi kết thúc mùa mưa: khoảng giữa tháng 11 dương lịch. Bà con cần xem lại dáng cây, cành lá đã đẹp và có dáng, thế chưa và tỉa lại một lần nữa rồi chỉ tưới nước cho cây, không cần bón thêm phân.
Cách chăm sóc cây mai trong chậu
Diệt cỏ dại, bắt sâu cho cây hoa mai
Phải nhổ bỏ ngay cỏ dại có trong đất trồng cây mai vàng, tránh hút mất chất dinh dưỡng và phân bón trong đất. Cây mai có khả năng kháng bệnh cao, nên ít bị sâu bệnh phá hại, nhưng vẫn mắc một số loại sâu bệnh chính như: sâu đục thân, rầy bông, sâu tơ, sâu nái… Bà con cần quan sát kĩ, nếu phát hiện có sâu rầy thì nên tiêu diệt ngay trước khi chúng kịp lây lan và phát tán mạnh.
Lặt (trẩy, tuốt) lá mai
Tuốt lá mai là bước cực kì quan trọng ảnh hưởng rất lớn đến việc nở hoa đúng dịp Tết trong cách chăm sóc cây mai trong chậu. Thời gian để trẩy lá mai không nên kéo dài lâu, giải quyết xong trong ngày là tốt nhất, nếu kéo dài thì mai sẽ nở hoa không đều và không đúng ngày.
Có 2 cách tuốt lá mai:
Cầm lá trẩy ngược ra sau, sẽ mất ít sức và rất nhanh nhưng dễ làm tróc một đoạn dài vỏ cành cây gây khiến tổn hại tới nụ hoa và cành hoa.
Cầm lá kéo theo chiều của chiếc lá tránh làm xước vỏ cây, nhưng mất nhiều sức lực và thời gian. Những đọt non dễ bị đứt do kéo quá sức. Muốn cây mai ra nhiều hoa thì phải tuốt sạch hết lá, và đảm bảo không được làm gãy cành, gãy ngọn hoặc tróc vỏ.